27 maja obchodziliśmy 35-lecie samorządności, a także 25-lecie wprowadzenia Dnia Samorządu Terytorialnego. Przyjrzyjmy się wszystkim istotnym zmianom jakich dokonano na przestrzeni tych lat w funkcjonowaniu samorządu terytorialnego oraz jak zmieniał się otwocki samorząd.
8 marca 1990 roku rząd Tadeusza Mazowieckiego uchwalił pakiet ustaw, które pozwoliły, aby 27 maja tego samego roku przeprowadzić w Polsce pierwsze wolne i w pełni demokratyczne wybory samorządowe.
Dzięki temu, zlikwidowana przez komunistów w 1950 roku samorządność oraz prawo do decydowania o swoim regionie, wróciły do rąk mieszkańców różnych miejscowości na terenie całego kraju. Warto zaznaczyć, że to właśnie te wybory były pierwszymi w pełni wolnymi i demokratycznymi. Ówczesna frekwencja w Polsce wyniosła 42,27% i przyniosła zwycięstwo obozowi Solidarności, która zdobyła 47% poparcia. Na drugim miejscu uplasowali się wówczas kandydaci niezależni, zdobywając 39%.
ŚWIĘTO SAMORZĄDU
O tym, jak ważne było to wydarzenie świadczy fakt, że równo dziesięć lat później, Sejm Rzeczpospolitej przyjął uchwałę o Dniu Samorządu Terytorialnego, które dla upamiętnienia pierwszych wyborów samorządowych przypada na dzień 27 maja. Święto to jest okazją nie tylko do uczczenia tej pamiętnej daty, ale także do refleksji nad znaczeniem samorządności i jej roli w życiu mieszkańców.
Na przestrzeni lat różne rządy w naszym kraju modelowały samorządność w Polsce. Gdy w życie wchodziła wspomniana wyżej ustawa z 1990 r. ilość radnych była znacznie większa.
ZMIANY W WYBORACH
W Otwocku wybierano 33 radnych, którzy następnie wybierali prezydenta miasta. Pierwsza poważna zmiana nastąpiła wraz z wyborami samorządowymi w 2002 r. Wtedy też zmniejszono ilość radnych do 21 wybieranych w wielomandatowych okręgach wyborczych. Włodarze miejscy od tych wyborów zaczęli być wybierani bezpośrednio, co poskutkowało wzmocnieniem ich mandatu w lokalnej samorządności.
Kolejna istotna zmiana nastąpiła przed wyborami w 2014 r. Wtedy też ówcześni rządzący zdecydowali o likwidacji wielomandatowych okręgów wyborczych na rzecz jednomandatowych okręgów wyborczych (JOW). Oznaczało to przemodelowanie praktycznie w całości systemu głosowania i wybierania swoich reprezentantów, gdyż zamiast dużych okręgów wyborczych i list wyborczych stworzono 21 małych okręgów, gdzie do rady miasta wchodził kandydat z największą ilością głosów. Niepraktyczność tego systemu spowodowała, że już wtedy wielu ekspertów krytykowała ten model rozpoczynając proces pod późniejszą zmianę, która nastąpiła przed wyborami w 2018 roku.
OKRĘGI I KADENCYJNOŚĆ
Wówczas przywrócono wielomandatowe okręgi wyborcze w miastach (w Otwocku są cztery,) ale co istotniejsze wprowadzono kadencyjność włodarzy miejskich (do dwóch kadencji) oraz wydłużając kadencje samorządów z czterech lat do pięciu. Kadencja z 2018 roku, która powinna się kończyć na jesień 2023 r., z uwagi na pokrywający się termin z wyborami parlamentarnymi została wydłużona do wiosny 2024 roku.
Przewodniczący Rady Miasta jest wybierany na pierwszej, uroczystej sesji rady inaugurującej każdą nową kadencje. Tylko raz w historii otwockiego samorządu w trakcie kadencji zmienił się przewodniczący, było to w kadencji 1998-2002, gdy została zawarta koalicja między AWS i SLD. Wtedy też Tadeusza Mojsę zastąpił na stanowisku Lech Barszczewski.
CIEKAWOSTKI
W historii otwockiego samorządu funkcję radnego piastowało blisko 140 osób. Najdłuższy staż w radzie miał Wojciech Dziewanowski, który pełnił mandat radnego w latach 1998-2018. Przez ostatnie trzydzieści pięć lat i osiem kadencji, odbyło się ponad 502 sesji Rady Miasta Otwocka i podjęto na nich 4403 uchwał. Nie zostały tu wliczone uchwały obecnej kadencji.
PREZYDENCI MIASTA OTWOCKA
1. Jarosław Margielski (2018- obecnie)
2. Zbigniew Szczepaniak (2006-2018)
3. Andrzej Szaciłło (2002-2006)
4. Krzysztof Boczarki (2001-2002)
5. Sławomir Dąbrowski (1998-2001)
6. Andrzej Zyguła (1994-1998)
7. Antoni Fedorowicz (1990-1994)
PRZEWODNICZĄCY RADY MIASTA OTWOCKA
1. Monika Kwiek (2018- obecnie)
2. Jarosław Margielski (2014-2018)
3. Piotr Mateusz Kudlicki (2010-2014)
4. Dariusz Kołodziejczyk (2006-2010)
5. Alicja Azulewicz-Rek (2002-2006)
6. Lech Barszczewski (2001-2002)
7. Tadeusz Mojsa (1998-2001)
8. Jarosław Kozłowski (1994-1998)
9. Przeździak Jerzy (1990-1994)
SKŁAD RADY MIEJSKIEJ W OTWOCKU – I KADENCJA, lata 1990-1994
• BACHER Bogusław, BĄK Jan, BEDNARSKI Andrzej, BOGUCKA Teresa, BUGAJ Zbigniew, CACKO Zdzisław, CEL Elżbieta Szymczyk, DOBEK Halina, FEDOROWICZ Antoni, FLORIAŃCZYK Stanisław, JOBDA Grażyna, KALINOWSKI Marian, KANIEWSKI Marek, KARWOWSKA Zofia, KOBUS Janusz, KOPEĆ Jan, KOPKA Józef, KRZYŻANOWSKI Ireneusz, KURZYP Władysław, KUSMIREK Wiktor, MACHNICKI Bolesław, MAKOWSKA Halina, MONCZYŃSKI Józef, PAROL Barbara, PRZEŹDZIAK Jerzy, SAWICKI Piotr, SIERAŃSKI Jan, SIKORA Waldemar, STANASZEK Ryszard, SZYMAŃSKI Andrzej, WĘGROWICZ Dariusz, WŁODARCZYK Andrzej, SZYMAŃSKI Bohdan, UCHNOWICZ Janusz.
SKŁAD RADY MIEJSKIEJ W OTWOCKU - II KADENCJA, lata 1994-1998
• BOCZARSKI Krzysztof, BOGUCKI Andrzej, BOGUCKI Marek, BORKOWSKI Ryszard, BRODOWSKI Artur Grzegorz, BUGAJ Zbigniew, CHŁOPECKI Wiktor, CZARNOWSKA Jadwiga, DĄBAŁA Eugeniusz, DOBEK Halina, KARCZEWSKA Alicja, GOŁĄB Józef, KARWOWSKA Zofia, KOBUS Józef, KOPKA Józef, KOWALSKI Andrzej, KOZŁOWSKI Jarosław, KRZYŻANOWSKI Ireneusz, MOJSA Tadeusz, MASNY Andrzej, PIASECKI Leszek, PRZEŹDZIAK Jerzy, RATAJ Robert, REK Antoni, RZEPECKI Marian, SZAFRANIEC Stanisława, WILCZEK Jan, WITKOWSKI Grzegorz, WOLSKA-RZEWUSKA Danuta, WOŁODŹKO Gerard, ZAJĄC Włodzimierz, ZYGUŁA Andrzej, BUDZYNOWSKI Ryszard.
SKŁAD RADY MIEJSKIEJ W OTWOCKU - III KADENCJA, lata 1998-2002
• AZULEWICZ-REK Alicja, BACHER Bogusław, BANY Michał, BARABASZ Zygmunt, BARSZCZEWSKI Lech, BĄK Jan, BODALSKI Robert, BRODOWSKI Artur Grzegorz, CACKO Mieczysław, CYRA Krzysztof, DĄBROWSKI Sławomir, DZIEWANOWSKI Wojciech, HAJDACKI Jacek, JABŁOŃSKA-PITRUS Janina, KAMIŃSKI Paweł, KOBUS Józef, KOBUS Janusz, KUDLICKI Piotr Mateusz, LASKUS Kazimierz, MACIEJEWSKA Angelika, MINAKOWSKI Juliusz, MOJSA Tadeusz, NIEMIEC Grzegorz, NOWICKA Anna, PIASECKI Leszek, PIELAK Robert, RZEPECKI Marian, RZYSKIEWICZ Krzysztof, WALCZYŃSKI Franciszek, WISNIEWSKI Adam, WOŁODŹKO Gerard, ZYGUŁA Andrzej.
SKŁAD RADY MIASTA OTWOCKA - IV KADENCJA, lata 2002-2006
• ANTCZAK Ludwik, AZULEWICZ-REK Alicja, BACHER Bogusław, DZIEWANOWSKI Wojciech, HAJDACKI Jacek, KOŁODZIEJCZYK Dariusz, KOSIŃSKI Robert, KOZŁOWSKI Bartłomiej, LASKUS Kazimierz, ŁYSIAK Jerzy, MARGIELSKI Marek, MĄDRY Krzysztof, MOJSA Tadeusz, NOWICKA Anna, PIASECKI Leszek, POKRYWKA Marian, RZEPECKI Marian, SŁYK Krystyna, SZUFNAROWSKA Danuta, WALCZYŃSKI Franciszek, WOŁODŹKO Gerard.
SKŁAD RADY MIASTA OTWOCKA - V KADENCJA, lata 2006-2010
• ANTCZAK Ludwik, AZULEWICZ-REK Alicja, BANY Michał, BYLINKA Leszek, DZIEWANOWSKI Wojciech, HAJDACKI Jacek, KOŁODZIEJCZYK Dariusz, KOSIŃSKI Robert, KOZŁOWSKI Bartłomiej, KUDLICKI Piotr, LASKUS Kazimierz, MAKOS Tadeusz, MĄDRY Krzysztof, MUCHA Stanisław, PIETRZYK Maciej, SZACIŁŁO Andrzej, SZUFNAROWSKA Danuta, ŚLIWA Marek, TRZPIL Kazimierz, WACHNICKI Witold, WOSZCZYK Czesław.
SKŁAD RADY MIASTA OTWOCKA - VI KADENCJA, lata 2010-2014
• ANTCZAK Ludwik, BANY Michał, BASEK Artur, BYLINKA Leszek, CZARNOWSKA Jadwiga, DZIEWANOWSKI Wojciech, GROTT Arkadiusz, JURKIEWICZ Dorota, KORCZAK Leszek, KOSIŃSKI Robert, KOZŁOWSKI Bartłomiej, KUDLICKI Piotr, KWIEK Monika, LASKUS Kazimierz, MARGIELSKI Marek, MĄDRA Dorota, MĄDRY Krzysztof, PIĘTKA Dariusz, SZUFNAROWSKA Danuta, ŚLIWA Marek, WACHNICKI Witold.
SKŁAD RADY MIASTA OTWOCKA - VII KADENCJA, lata 2014-2018
• BANY Michał, BOGUSZ Przemysław, DZIEWANOWSKI Wojciech, KAMIŃSKI Andrzej, KŁÓSEK Krzysztof, KOSIŃSKI Jakub, KOSYŁA Dariusz, KRAŚNIEWSKI Marcin, KWIEK Monika, LEŚKIEWICZ Marek, ŁAKOMSKI Jarosław, MAJCHRZYK Łukasz, MARGIELSKI Jarosław, NOWAK Magdalena, OLPIŃSKA Barbara, PIĘTKA Dariusz, ROCK Małgorzata, SAŁAGA Andrzej, WACHNICKI Witold, WOJCIECHOWSKI Bernard, WOSZCZYK Czesław, GŁASEK Matusz.
SKŁAD RADY MIASTA OTWOCKA - VIII KADENCJA, lata 2018-2024
• BOGUSZ Przemysław, CZARNOWSKA Jadwiga Marcela (do 19.01.2022 r.) - objęcie mandatu przez Pana Andrzeja Kobusa, GŁASEK Mateusz (do 28.02.2021 r.) - objęcie mandatu przez Magdalenę Nowak, GOLIŃSKA Urszula Monika, GURDZIEL Andrzej Mieczysław, KAŁOWSKI Radosław, KŁÓSEK Krzysztof (do 20.11.2018 r.) - objęcie mandatu Wojciecha Dousę, KOSIŃSKI Jakub Rafał, KOZŁOWSKI Bartłomiej (do 19.09.2019 r.) - objęcie mandatu przez Joannę Chmielewską, KRAŚNIEWSKI Marcin Michał, KRZYŻANOWSKI Arkadiusz, KWIEK Monika Joanna, ŁAKOMSKI Jarosław, MICHALCZYK Marcin Andrzej, OLPIŃSKA Barbara Aleksandra (do 31.05.20219 r.) - objęcie mandatu przez Stanisława Stanaszka, PAŚNICZEK Ireneusz Józef, PIĘTKA Dariusz Bogdan, ROCK Małgorzata Ewa, SAŁAGA Andrzej Józef - objęcie mandatu w związku z wyborem Jarosława Margielskiego na prezydenta miasta, STRAWIŃSKI Mariusz Edward, WOJTASIK Ireneusz.